Evlilik İçin Hazır Olmak, Evlilik Eğitimi

Hazırlanmayı başaramayan, başarısızlığa hazırlanır. Birçok insan kariyerleri, meslek hayatları ya da bir spor müsabakası için hazırlık yapmak için uzun yıllarını harcarken, şaşırtıcı biçimde çoğu insan hayatın belki de en önemli meselelerinden birisi, belki de en önemlisi olan evlilik için hazırlık yapmayı aklından bile geçirmez. Yetersiz hazırlık boşanma olasılığını arttırıyor. Boşanma oranlarının artıyor olmasından hareketle evlilik öncesi herkesin bir evlilik okulu diploması alması gerektiğini savunanlar bile var. Ülkemizin genel eğitim düzeyi dikkate alındığında bu beklenti gerçekçi gelmiyor bana. Bir evlilik okuluna gitmeseniz de kendi kendinize yapabileceğiniz bir şeyler de yok değil. İnternet sitemizde bu bağlamda faydalanabilecek yazı ve makaleler yayınlanmaya çalışıyoruz. Bu yazıda da evlilik eğitimi kapsamında ele alınabilecek olası sorunlar anlatılacaktır.

ABD'de evliliklerin yarısına yakını boşanmayla sonuçlanıyor. Türkiye genelinde Devlet İstatistik Enstitüsünün verilerine göre 2004 yılında 672.817 çift evlenirken, 88.736 evlilik de sona ermiş. Batı ülkelerindeki kadar boşanma oranları yüksek olmasa da son yıllarda boşanma oranları hızla yükselişe geçmiş durumda. Boşanmaların dörtte biri bir aydan kısa süren bir dava ile gerçekleşirken, dörtte birinde de boşanma davası 9 aydan uzun sürüyor. Boşanmaya karar verdikten sonra bile uzun bir sıkıntılı süreç çiftleri bekliyor. Çocuk varsa çocuk için doğru olanı yapabilmek için boşanmış da olsa kadın ve erkeğin hayat boyu birbiriyle bir şekilde iletişimi sürdürmek için sıkıntı çekmesi gerekebiliyor. Bütün bunlara rağmen insanların evliliğe hazırlığı ciddiye almamaları olsa olsa böyle bir kavramın çok yaygın olmamasından kaynaklanıyor olsa gerek.

Birçok çift çok önemli birçok konuyu hiç konuşmadan evlilik kararını veriyor. Örneğin çocuklarla ilgili beklentiler, kadın erkek rolleri, sorunları çözme yollarıyla ilgili olarak birbirlerinin düşüncelerini evlenmeden önce birçok çift bilmiyor. ABD'de 1997 yılındaki bir araştırmaya göre o tarihte 5 yıl içinde evlenmiş olan çiftlerin %36'sı evlilik öncesi danışmanlık hizmeti almışlar. Kesin bir araştırma olmamakla birlikte, Türkiye'de bu rakamlar %1'in bile çok altında olsa gerek.

Evlilik hayatın en güzel girişimlerinden birisi olmakla birlikte aynı zamanda en riskli olanlarından da birisidir. Ülkemizde de eğitim düzeyinin ve konuyla ilgili uzmanların artmasıyla çiftler giderek daha fazla evlilik öncesi danışmanlık ve eğitime başvuracaklardır. Zaten akıl da bunu gerektirir.

Evlilik için hazır mıyım?

Sarah Badger [Sarah Badger 2005 #723] üniversite öğrencilerinin evliliğe hazır olup olmadıklarına dair algılarını araştığını tezinde önemli sonuçlara ulaşmış. Görünen o ki önceki nesillerden farklı olarak geleceğin erişkinleri, anne babaları olacak olanlar evliliğe hazır olmadan önce uzun bir bekarlık hayatı yaşamaları gerektiğini ve yaşamın farklı yönlerini tecrübe etmeleri gerektiğini düşünüyorlar. Yine eskilerden farklı olarak evlilik hazırlığı boşanma hazırlığıyla birlikte yapılıyor! Yani evlenme planlarının yanı sıra şimdiden boşanma olasılığı da bu gençlerin zihnini meşgul eden noktalardan birisi. Kim bilir belki de boşanma oranlarının artması gençlerin daha temkinli yaklaşmalarına neden oluyor. Belki de bütün dünyadan haberdar olarak büyüyen yeni nesiller, evlilik hayatının keşfedilmeyi bekleyen bu kadar çok şeyi keşfetmelerine engel olacağını düşünüyor olabilirler.

Olası sorun alanları

Birçok genç çift yanlış olarak aşklarının zor zamanları atlatmalarına yeteceğine inanarak evlenirler. Aşk önemli olsa da eğer eşlerin başarılı bir evlilik için temel beceri ve tutumları yoksa tek başına aşk evliliği kurtarmaya yetmeyecektir. Uzun süren evlilikler, eşlerin birbirine saygı göstermesi, evliliği başarılı kılacak şeyler konusunda kendilerini eğitmiş olmaları ve ilişkiyi güçlendirecek becerileri geliştirmiş olmaları ile sağlanabilir.

Birçok çift için en zorlu yıllar evliliğin ilk beş yılıdır. Evliliğin beşinci yılından önce problemler en sık olarak şu alanlarda yaşanır (Rich, Riley ve Lawler 2003):

· İş ve aile dengesini kurmak

· Cinsel ilişkinin sıklığı

· Borçlar

· Kocanın iş sahibi olup olmaması

· Ekonomik meseleler

· Ev işleri konusundaki beklentiler

· Sürekli ağız dalaşı yapmak

· Zayıf iletişim

· Anne-baba ya da kayınbaba-kayınvalide ile yaşanan sorunlar

· Birlikte geçirilen zamanın az olması

Evliliğe bilinçli olarak hazırlanarak, bu meselelerin birçoğu tartışılabilir ve bu meseleler ortaya çıktığında ya da çıkacak olursa nasıl ele alınacağı konusunda planlar önceden yapılabilir. Böylelikle en başında evlilik üzerindeki yıkıcı etkilerinin önüne geçilebilir.

Evliliğe hazırlık ne demektir?

Evlilik için nasıl hazır olunabilir?

Evliliğe hazırlık başarılı bir evlilik için kurslar, seminerler ya da danışmanlık hizmeti yoluyla çiftlerin hazırlanmasıdır. Eğitim sıklıkla iletişim, çatışmaların ele alınması, problem çözme ve karar verme becerilerini geliştirme üzerinde odaklanır. Ayrıca tatmin edici bir ilişki kurabilmek için çok önemli olan bilgi, tutum, beklentiler ve çeşitli özelliklerin geliştirilmesini de içerebilir.

Evliliğe hazırlığın önemli bir amacı her bir partnere kendisinin evliliğe ne ölçüde hazır olduğunu değerlendirme imkanı vermektir. Ayrıca çiftlere ilişkilerinin güçlü ve kırılgan yönlerinin farkına varmaları konusunda yardımcı olunur. Bu faktörleri değerlendirirlerken çift belki kontrolsüz bir şekilde hızlanmış olan ilişkilerini yavaşlatma ve ilişkileri üzerinde ciddi olarak düşünme fırsatı bulurlar. Diğer bir ifadeyle evlilik öncesi eğitim eşlerin yalnızca bir düğüne değil evliliğe hazırlanmalarını sağlar.

İletişim, arkadaşlık, ilişkiye kendini adama, yakınlık, problem çözme alanlarında becerileri geliştime hedeflenir. Bu becerilerin üzerinde çalışılarak geliştirileceği konular şunlardır: içinde büyünen aile, eşlerin kendi geçmişleri, çatışma, finansman, boş vakitleri değerlendirme ve eğlence, ilgi alanları, cinsel rollerle ilgili beklentiler, çiftin birbiriyle etkileşme biçimi, kariyerle ilgili tutumlar ve beklentiler, cinsellik ve duygusallık, çocuk yetiştirme ve anne baba olma konusundaki tutum ve düşünceler, dini ya da manevi değerler ve beklentiler, son olarak da doğrudan düğün hazırlıkları (Stahmann & Salts, 1983).